نخ دندان کشیدن یکی دیگر از روش های مراقبت از دندان ها می باشد که در جلوگیری از پوسیدگی دندان ها نقش بسزایی ایفا می کند. نخ دندان یک نخ چند رشته‌ای از جنس نایلون یا گاهی تک‌رشته‌ای از جنس تفلون است که برای برداشتن پلاک دندانی و خارج کردن موادغذائی باقی‌مانده در سطوح مجاور دندان‌ها (فاصله بین دندان‌ها) بکار می‌رود.

نخ دندان، نخ نایلونی مخصوصی است که باید آن را از داروخانه تهیه نمود. سطوح بین دندانی به هیچ وجه با استفاده از مسواک تمیز نمی شوند و تنها با استفاده از نخ دندان می توان این سطوح را تمیز کرد.

نوع نخ دندان مورد استفاده فرد باید براساس سهولت استفاده و علاقه شخصی فرد می باشد. هدف اصلی از تمیز کردن نواحی بین دندانی، برداشتن پلاک میکروبی است.

نخ دندان کشیدن جز ملزومات بهداشت دهان و دندان ها می باشد. مسواک زدن به تنهایی جهت بهداشت دندان ها کافی نیست. به این دلیل که نقاطی از دهان مانند فاصله بین دندان ها را پوشش نمی دهد.

نخ دندان حداقل یک بار در روز مورد نیاز است تا پلاک بین دندان های خود را حذف کنید، همان جایی که مسواک شما نمی رسد. پلاک که از طریق مسواک زدن برداشته نمی شود و به رسوبات سخت تبدیل می شود، بهترین مکان برای رشد باکتری است.

سخت ترین قسمت شروع کردن است پس برای رفع این سختی حداقل یک دندان را نخ بزنید. هنگامی که با یک دندان شروع کنید ، راحت تر بقیه را نخ می کنید

قبل از استفاده دست ها را با آب و صابون خوب بشویید.

حدود ۳۰ تا ۴۵ سانتی متر از نخ دندان را ببرید و دو طرف نخی را که بریده اید در هر دو دست به دور انگشت اشاره یا وسط بپیچید.(شکل ۱)

سه انگشت آخر را ببندید و دو دست را از هم دور کنید تا نخ محکم کشیده شود. به این ترتیب انگشت نشانه و شست هر دو دست آزاد می ماند و قدرت مانور بالایی به شما می دهد.

قطعه ای از نخ به طول ۲ تا ۲.۵ سانتی متر را بین انگشتان شست و اشاره دست ها نگه دارید.(شکل ۲)

برای وارد کردن نخ بین دندان های فک پایین از دو انگشت اشاره و بین دندان های فک بالا از دو انگشت شست و یک انگشت اشاره استفاده کنید.

نخ را با حرکت شبیه اره کشیدن به آرامی به فضای بین دندانها وارد کنید مراقب باشید فشار نخ، لثه را زخمی نکند.(شکل ۳)

پس از اینکه نخ را وارد فضای بین دندانی کردید ابتدا نخ را به سطح کناری دندان جلویی تکیه داده و با ملایمت به زیر لبه لثه برده و آن را به دیواره دندان چسبانده و چند بار به طرف بالا و پایین حرکت دهید. به آرامی این عمل را انجام دهید تا به لثه مجاور دندان آسیب نرسانید.(شکل ۴)

سپس قسمت تمیز نخ را در همان محل به سطح کناری دندان پشتی بچسبانید و همین کار را تکرار کنید. بعد از آن نخ را از لای دندان ها خارج کنید.

آن قسمت از نخ را که برای این دندان ها استفاده کرده اید جابجا کنید و نخ دندان کشیدن دندان بعدی را شروع کنید. این کار را برای تمام سطوح بین دندان ها تکرار کنید

توجه کنید که:

پشت آخرین دندان هر فک را نیز مثل دندان های دیگر نخ بکشید.

استفاده از نخ دندان برای کودک باید به کمک والدینی که آموزش دیده باشند، انجام پذیرد. پس از اینکه کودک مهارت کافی را بدست آورد، بهتر است تا مدتی با نظارت والدین این کار را انجام دهد.

بهتر است روزی دو بار (شبها قبل از خواب و صبح ها بعد از صبحانه) از نخ دندان استفاده کنید. در غیر این صورت حداقل شب ها قبل از خواب ابتدا از نخ دندان استفاده کرده، سپس دندان ها را مسواک کنید.

اگر هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، درد و خونریزی وجود داشت، جای نگرانی نیست. در اکثر موارد با ادامه این کار و برطرف شدن التهاب لثه درد و خونریزی هم از بین می رود. اگر پس از یک هفته علائم برطرف نشد، باید به دندانپزشک مراجعه شود.

نخ دندان کشیدن کلیه دندان ها حدود ۳ الی ۴ دقیقه به طول می انجامد.

نکته مهم: به جای نخ دندان برای تمیز کردن سطوح بین دندان ها از هیچ نوع نخ دیگر یا وسایل سخت و نوک تیز مثل سنجاق و چوب کبریت استفاده نکنید.

در ضمن توجه داشته باشید که خلال دندان وسیله ایست که به آسانی به لثه آسیب می رساند و معمولا استفاده از آن توصیه نمی شود.

استفاده از نخ دندان در کودکان برای نواحی بین دندانی با تماس نزدیک ضروری است که در دوره دندان شیری نخ دندان تنها برای دندان های خلفی توسط والدین توصیه می شود.

برای نخ دندان کشیدن چه نوع نخی بخریم؟

به ‌طور کلی برای نخ دندان کشیدن دو مدل نخ دندان‌ در بازار وجود دارد: ضخیم و نازک‌. اگر جنس ریسمان نخ دندان مقاوم و درجه‌ یک باشد، انتخاب نخ دندان ضخیم و نازک‌تر تنها بستگی به نوع دندان‌های هر فرد دارد.

به این معنی که اگر فاصله‌ی میان دندان‌ها زیاد باشد برای آن‌که این فضا به ‌طور کامل به هنگام نخ دندان کشیدن پوشش داده شود باید از نخ دندان‌های ضخیم استفاده کرد. همچنین اگر دندان‌ها زیادی به هم چسبیده باشند نخ دندان نازک‌تر مناسب‌تر هستند.

اول مسواک بزنیم یا نخ دندان بکشیم؟

هرکس ممکن است الگوی خودش را داشته باشد، اما بهتر است ابتدا نخ دندان و سپس مسواک‌ زدن انجام بدهیم. چون نخ دندان کمی بین دندان‌ها فاصله ایجاد می‌کند. وقتی بعد از آن مسواک می‌زنید، فلوراید می‌تواند به شکاف بسیار کوچک بین دندان‌ها نفوذ کند.

بین همه‌ی دندان‌ها را نخ بکشید و برای هر کدام از نخ تمیز استفاده کنید و تاجایی‌که می‌توانید بدون زخم‌کردن لثه نخ را فرو ببرید. نخ را به‌آرامی به زیر لثه فرو ببرید و به‌آرامی بیرون بیاورید. این کار دندان و سطح ریشه‌ را تمیز می‌کند و باکتری‌ها و ذرات غذا را جدا می‌کند.

در کل می توان این چنین گفت که نخ دندان کشیدن جز ملزومات بهداشت دندان ها می باشد. امروزه دستگاههای مختلفی جهت شستشوی دندان ها مورد استفاده قرارمی گیرد که یکی از آنها واترجت دندانی می باشد .

چرا استفاده از نخ دندان ضروری است؟

مسواک زدن به‌تنهایی برای تمیز کردن تمام سطوح دندان کافی نیست، زیرا مسواک به نواحی بین دندانی دسترسی ندارد. استفاده از نخ دندان می‌تواند به حذف پلاک میکروبی و باقی‌مانده‌های غذایی از بین دندان‌ها کمک کند و نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه ایفا کند.

نخ دندان چیست و چه کاربردی دارد؟

نخ دندان یک رشته نایلونی یا تفلونی است که برای تمیز کردن فضاهای بین دندان‌ها به کار می‌رود. این ابزار ساده اما کاربردی، پلاک‌های میکروبی را که با مسواک برداشته نمی‌شوند، از بین می‌برد و از تشکیل جرم دندانی جلوگیری می‌کند. در دندانپزشکی دکتر فاطمه لطفی در سعادت‌آباد، همیشه بر استفاده صحیح از نخ دندان تأکید می‌شود تا بیماران بتوانند بهداشت دهان و دندان خود را در بالاترین سطح حفظ کنند.

چگونه نخ دندان بکشیم؟ (مراحل صحیح استفاده از نخ دندان)

1. دستان خود را بشویید.

2. حدود ۳۰ تا ۴۵ سانتی‌متر از نخ دندان را ببرید و دو طرف آن را به دور انگشتان وسط یا اشاره بپیچید.

3. ۳ انگشت آخر خود را ببندید و نخ را بین انگشتان شست و اشاره نگه دارید.

4. برای دندان‌های فک بالا، از انگشتان شست و برای دندان‌های فک پایین از انگشتان اشاره استفاده کنید.

5. نخ را با حرکت اره‌ای آرام وارد فضای بین دندان‌ها کنید و مراقب باشید لثه آسیب نبیند.

6. نخ را به سطح یکی از دندان‌ها تکیه داده و با ملایمت تا زیر لبه لثه ببرید، سپس آن را چند بار به سمت بالا و پایین حرکت دهید.

7. همین کار را برای سطح دندان مجاور تکرار کنید و سپس نخ را به‌آرامی خارج کنید.

8. برای هر دندان از قسمت تمیز نخ دندان استفاده کنید.

چند نکته مهم:

• پشت آخرین دندان هر فک را نیز فراموش نکنید.

• اگر تازه شروع به استفاده از نخ دندان کرده‌اید، ممکن است خونریزی لثه داشته باشید که معمولاً پس از چند روز برطرف می‌شود. در صورت ادامه خونریزی، به دندانپزشک مراجعه کنید.

• والدین باید نخ دندان کشیدن را به کودکان آموزش دهند و در دوران دندان‌های شیری، برای دندان‌های عقبی از نخ دندان استفاده شود.

نخ دندان ضخیم یا نازک؟ کدام مناسب‌تر است؟

در انتخاب نخ دندان، فاصله بین دندان‌ها تعیین‌کننده است:

• اگر فاصله بین دندان‌ها زیاد باشد، نخ دندان ضخیم بهتر است.

• اگر دندان‌ها به هم چسبیده باشند، نخ دندان نازک مناسب‌تر خواهد بود.

• جنس نخ دندان باید مقاوم و درجه یک باشد تا هنگام استفاده پاره نشود.

مسواک زدن اولویت دارد یا نخ دندان؟

بهتر است ابتدا نخ دندان بکشید و سپس مسواک بزنید. این کار باعث می‌شود که مسواک و خمیردندان فلورایددار، به فضاهای بین‌دندانی نیز نفوذ کرده و تأثیر بهتری بگذارد.

آیا خلال دندان جایگزین نخ دندان است؟

خلال دندان معمولاً توصیه نمی‌شود زیرا می‌تواند به لثه آسیب برساند. اگر به دنبال راهی آسان‌تر برای تمیز کردن بین دندان‌ها هستید، استفاده از واترجت دندانی گزینه بهتری است. این دستگاه با فشار آب، مواد غذایی و پلاک‌های باقی‌مانده بین دندان‌ها را از بین می‌برد.

نتیجه‌گیری | برای دندان‌هایی سالم‌تر، نخ دندان را فراموش نکنید!

نخ دندان کشیدن یکی از مهم‌ترین بخش‌های روتین بهداشت دهان و دندان است که به جلوگیری از پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه کمک می‌کند. اگر به‌دنبال مشاوره و آموزش‌های تخصصی در زمینه بهداشت دهان و دندان هستید، دندانپزشکی دکتر فاطمه لطفی در سعادت‌آباد آماده ارائه خدمات حرفه‌ای به شماست.

برای دریافت نوبت و مشاوره تخصصی با ما در تماس باشید!

آدرس: سعادت‌آباد، میدان کاج، کوچه علی‌اکبر، پلاک ۳۳ واحد ۱